Feiten en fabels over kleurenblindheid

In Nederland hebben ongeveer 700.000 mensen een vorm van kleurenblindheid. De meeste hiervan kunnen verschillende kleuren moeilijk uit elkaar houden. Anderen zien zelfs sommige kleuren helemaal niet. De term ‘kleurenblindheid’ is dus eigenlijk best wel misleidend, want grotendeels van de mensen met deze oogafwijking kunnen wel nog kleuren zien. Wij nemen je op deze pagina mee over de oorzaken van kleurenblindheid en bespreken enkele feiten en fabels over kleurenblindheid.

Oorzaken van kleurenblindheid

In onze ogen bevinden zich cellen die ervoor zorgen dat we licht, donker en verschillende kleuren kunnen waarnemen. Deze lichtgevoelige cellen noemen we ‘staafjes en kegeltjes’. Als jouw staafjes en kegeltjes niet goed (of in sommige gevallen zelfs helemaal niet) werken, dan hebben je ogen moeite om aan je brein te communiceren welke kleuren je ziet.

Aangeboren kleurenblindheid

In de meeste gevallen is kleurenblindheid erfelijk en al vast te stellen op vroege leeftijd (vanaf 4 jaar). Kleurenblindheid komt vaker voor bij mannen dan bij vrouwen. De reden daarvoor zit in onze genen. Mannen hebben een X- en Y-chromosoom en vrouwen twee X-chromosomen. De afwijkende genen voor kleurenblindheid liggen op het X-chromosoom. Vrouwen kunnen dus alleen kleurenblind zijn als beide chromosomen deze afwijking vertonen.

Andere oorzaken

Erfelijkheid is de meest voorkomende oorzaak, maar ook trauma (zoals een ernstig ongeval) kan kleurenblindheid veroorzaken. Ook vergiftiging, bepaalde medicijnen en diabetes kunnen een oorzaak zijn voor het ontwikkelen van kleurenblindheid.

Naarmate je ouder wordt, kunnen je ogen ook steeds minder in staat zijn om verschillende tinten van elkaar te onderscheiden. Op de lange termijn kan iedereen dus een beetje kleurenblind worden. Gelukkig corrigeert ons brein dit automatisch zodat we hier haast niets van merken.

Feitjes over kleurenblindheid

• In de meeste gevallen is kleurenblindheid erfelijk. Het wordt van generatie op generatie doorgegeven via het X-chromosoom. Dit verklaart de hogere prevalentie bij mannen. Ongeveer 1 op de 10 mannen heeft in enige mate last van kleurenblindheid.
• Meer dan 95% van de mensen met kleurenblindheid heeft moeite met rood-groen. Waarvan ongeveer 75% moeite heeft met het waarnemen van groen en ongeveer 25% moeite heeft met het waarnemen van rood.
• Helaas is er op het moment nog geen behandeling tegen kleurenblindheid. Ook al is kleurenblindheid vrij onschuldig, wij begrijpen wel dat het lastig kan zijn. Het kan bijvoorbeeld gevaarlijk zijn als je een waarschuwingslicht niet ziet. Dit kan met autorijden voor enige problemen zorgen. Wil je graag weten of je kleurenblindheid invloed heeft op het verkrijgen van je rijbewijs? Bekijk de mogelijkheden voor een rijbewijskeuring in Goes.

Fabels over kleurenblindheid

• Kleurenblinden kunnen alleen maar zwart-wit zien. Dit is niet waar, de meeste mensen met kleurenblindheid zijn nog steeds in staat om kleuren te zien. Maar een kleine groep van de kleurblinden zien alleen maar zwart-wit-grijs.
• Kleurenblindheid komt alleen maar voor bij mannen. Dit is ook niet waar, ook vrouwen kunnen kleurenblind zijn. Het is wel waar dat kleurenblindheid vaker voorkomt bij mannen dan bij vrouwen. Bij mannen is het namelijk dat 1 op de 12 een vorm van kleurenblindheid heeft en bij vrouwen is dat bij 1 op de 250 het geval.
• Het is een gevolg van beschadiging van de ogen. In de meeste gevallen is kleurenblindheid een erfelijke aandoening en niet het gevolg van een beschadiging van de ogen. Het komt namelijk door een afwijking in de kegeltjes in het netvlies die verantwoordelijk zijn voor het waarnemen van kleuren.

Neem ook eens een kijkje naar de invloed van geuren op je creativiteit of naar welke kleur het beste past bij jou.